Đánh giá
Tiền sử
Tiền sử của bệnh cần phải đánh giá tiến trình thời gian của các triệu chứng và mối liên quan của các triệu chứng này với bất kỳ nhiễm trùng đường hô hấp trên hoặc chấn thương đầu nào. Các triệu chứng quan trọng liên quan là ngạt mũi, chảy nước mũi hoặc cả hai. Cần phải đánh giá bản chất của chảy nước mũi (ví dụ: toàn nước, có nhầy, có mủ, có máu).
Xem xét các hệ thống cần phải đánh giá các triệu chứng thần kinh, đặc biệt là các triệu chứng liên quan đến tình trạng tâm thần (ví dụ: gần đây có khó nhớ) và các dây thần kinh sọ (ví dụ: nhìn đôi, khó nói hoặc khó nuốt, ù tai, chóng mặt).
Bệnh sử cần phải bao gồm tiền sử bị các tình trạng bệnh lý ở xoang, chấn thương sọ não hoặc phẫu thuật sọ não, dị ứng, thuốc đã sử dụng và phơi nhiễm với hóa chất hoặc khói.
Khám thực thể
Dấu hiệu cảnh báo
Giải thích các dấu hiệu
Khởi phát đột ngột sau khi bị chấn thương đầu nghiêm trọng hoặc sau khi phơi nhiễm với độc tố, vấn đề này gợi ý mạnh mẽ về việc biến cố đó là nguyên nhân.
Tiền sử bị viêm xoang-mũi mạn tính là gợi ý, đặc biệt là khi khám có thể nhìn thấy có tắc nghẽn đáng kể, polyp hoặc cả hai. Tuy nhiên, vì những dấu hiệu này phổ biến trong quần thể, bác sĩ cần phải cảnh giác để tránh bỏ qua một tình trạng bất thường khác. Gần đây có lú lẫn tiến triển và mất trí nhớ ở một bệnh nhân cao tuổi gợi ý bệnh Alzheimer là nguyên nhân. Các triệu chứng thần kinh thịnh suy ảnh hưởng đến nhiều khu vực gợi ý bệnh thoái hóa thần kinh như đa xơ cứng . Mất khứu giác tiến triển chậm ở một bệnh nhân cao tuổi không có triệu chứng hoặc dấu hiệu nào khác gợi ý quá trình lão hóa bình thường là nguyên nhân.
Kiểm tra
Kiểm tra khứu giác tại phòng khám có thể giúp xác định rối loạn chức năng khứu giác. Thông thường là kẹp một lỗ mũi và để dưới lỗ mũi không bị bịt một loại mùi hăng như là mùi của lọ đựng cà phê, quế hoặc thuốc lá; nếu bệnh nhân có thể xác định được chất này thì khứu giác được cho là nguyên vẹn. Việc kiểm tra được lặp lại ở lỗ mũi kia để xác định xem đáp ứng có ở hai bên hay không. Rất tiếc là kiểm tra này mang tính thô sơ và không đáng tin cậy.
Nếu có mất khứu giác và không có nguyên nhân rõ ràng trên đánh giá lâm sàng (xem bảng Một số nguyên nhân gây mất khứu giác ) thì bệnh nhân cần phải được chụp CT đầu (bao gồm cả các xoang) có thuốc cản quan để loại trừ khối u hoặc gãy xương không được chẩn đoán của nền hố sọ trước. Chụp MRI cũng được sử dụng để đánh giá bệnh lý nội sọ và cũng có thể cần thiết, đặc biệt là trên những bệnh nhân không có bệnh lý ở mũi hoặc ở xoang trên phim chụp CT.
Cũng cần phải thực hiện việc đánh giá tâm sinh lý về nhận dạng và phát hiện ngưỡng mùi và vị. Đánh giá này thường liên quan đến việc sử dụng một hoặc một số bộ dụng cụ xét nghiệm có bán trên thị trường. Một bộ dụng cụ sử dụng bộ cạo và hít các mùi, trong khi một bộ dụng cụ khác là pha loãng tuần tự một hóa chất có mùi.
Nếu nghi ngờ COVID-19, bệnh nhân cần phải được kiểm tra và quản lý theo các quy trình ở địa phương.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét